Η Ευρωπαϊκή Διαταγή Δέσμευσης Λογαριασμού κατά τον Κανονισμό 655/2014
Στις 18-01-2017 ξεκίνησε να εφαρμόζεται ο κανονισμός 655/2014, ο οποίος εισάγει ένα ευρωπαϊκό ασφαλιστικό μέτρο με τη μορφή της συντηρητικής κατάσχεσης λογαριασμού στα χέρια τράπεζας ως τρίτης, ως ένα πρόσθετο όπλο στη φαρέτρα του δανειστή. Πρόκειται για την ευρωπαϊκή διαταγή δέσμευσης λογαριασμού, με την οποία μπορεί να γίνει δέσμευση των τραπεζικών λογαριασμών ενός οφειλέτη που τηρούνται σε τράπεζα διαφορετικού κράτους μέλους από την κατοικία του δανειστή. Για παράδειγμα, ο δανειστής Α, κάτοικος Ελλάδας, έχει απαίτηση κατά του Β, κατοίκου Ιταλίας, ο οποίος τηρεί τραπεζικό λογαριασμό σε ιταλική τράπεζα. Ο Α μπορεί πλέον με τον κανονισμό 655/2014 να δεσμεύσει τον τραπεζικό λογαριασμό του Β στην ιταλική τράπεζα εκδίδοντας την ευρωπαϊκή διαταγή δέσμευσης χωρίς ειδοποίηση του Β και χωρίς τήρηση διαδικασιών κήρυξης εκτελεστότητας. Η ευρωπαϊκή διαταγή δέσμευσης εισήχθη στον ΚΠολΔ με το ν. 4509/2017, ο οποίος θέσπισε το άρθρο 738 Α, προκειμένου να ρυθμιστούν ορισμένες τεχνικές λεπτομέρειες.
Σύμφωνα με το άρθρο 22 η ευρωπαϊκή διαταγή δέσμευσης αναγνωρίζεται στα λοιπά κράτη μέλη χωρίς ειδική διαδικασία και καθίσταται εκτελεστή χωρίς να χρειάζεται η τήρηση της διαδικασίας του exequatur. Μετά την έκδοση της διαταγής, σύμφωνα με το άρθρο 24 του Κανονισμού, πρέπει να γίνει επίδοση της ευρωπαϊκής διαταγής δέσμευσης στην τράπεζα που τηρεί το λογαριασμό ή τους λογαριασμούς που θα δεσμευτούν. Από την επίδοση της διαταγής και της “εντολής εκτέλεσης της διαταγής” η τράπεζα έχει υποχρέωση να δράσει αμελλητί. Συγκεκριμένα, η τράπεζα θα φροντίσει πρώτα να ταυτοποιήσει τα στοιχεία του λογαριασμού. Δεύτερον, θα μεριμνήσει ώστε να μην μπορεί να γίνει μεταφορά ή ανάληψη ποσών από το δεσμευμένο λογαριασμό, μέχρι την αξία της απαίτησης που διασφαλίζει η διαταγή. Αν μάλιστα προβλέπεται από το εθνικό δίκαιο η δυνατότητα, μπορεί η τράπεζα να μεταφέρει τα χρήματα αυτά σε λογαριασμό που χρησιμοποιείται ειδικά για σκοπούς δέσμευσης.
Στη συνέχεια, αφού εντοπιστούν και δεσμευτούν οι λογαριασμοί, η τράπεζα προβαίνει σε δήλωση κατά το άρθρο 25 του κανονισμού, με τη μορφή του προτυποποιημένου εντύπου. Για την έκδοση της δήλωσης η τράπεζα διαθέτει τρεις εργάσιμες μέρες προθεσμία από την εκτέλεση της διαταγής, σε κάθε δε περίπτωση πρέπει να την υποβάλει εντός οκτώ εργάσιμων ημερών από τη δέσμευση του λογαριασμού. Η δήλωση αυτή διαβιβάζεται αμελλητί στο δικαστήριο της διαταγής και τον δανειστή.
Ο οφειλέτης πληροφορείται την έκδοση της διαταγής με δύο τρόπους: είτε με διαβίβαση της δήλωσης της τράπεζας σε αυτόν κατά το άρθρο 25, είτε με την επίδοση της διαταγής σε αυτόν μαζί με την αίτηση και τα κατατεθειμένα από το δανειστή έγγραφα κατά το άρθρο 28. Και οι δύο τρόποι πληροφόρησης είναι διαθέσιμοι στον οφειλέτη μετά από την ολοκλήρωση της διαδικασίας δέσμευσης των λογαριασμών του.